شرایط نامزدهای انتخابات در برخی کشورهای جهان

به استناد ماده ۲۸ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی، انتخاب شوندگان هنگام ثبت نام باید دارای شرایط زیر باشند:^([1])

1- اعتقاد و التزام عملی به اسلام و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران

2- تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران

3- ابراز وفاداری به قانون اساسی و اصل مترقی ولایت مطلقه فقیه

4- داشتن مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد یا معادل آن

5- نداشتن سوء شهرت در حوزه انتخابیه

6- سلامت جسمی در حد برخورداری از نعمت بینایی، شنوایی و گویایی

7- حداقل سن سی سال تمام و حداکثر هفتاد و پنج سال تمام.

در این تحقیق شرایط نامزدی در انتخابات در 27 کشور اروپایی، ‌14 کشور آسیایی، 8 کشور آمریکایی و 3 کشور آفریقایی مورد بررسی قرار گرفت. سن کاندیداتوری در این کشورها از 18 تا 30 سال تمام تعیین شده است. برخی کشورها از جمله آلمان،‌ دانمارک، اسپانیا و آفریقای جنوبی حداقل 18 سال و برخی کشورها همچون اردن،‌ کویت، ترکیه و مصر حداقل 30 سال را برای نامزدی در انتخابات تعیین کرده‌اند. سنین 21 ، 23 و 25 سال نیز در برخی دیگر از کشورها به عنوان حداقل به تصویب رسیده است.

در خصوص تابعیت نیز تعداد کمتری از این کشورها (آمریکا، انگلیس، سنگال، مصر و ونزوئلا )، غیر از اتباع اصلی خود به کسانی که تابعیت این کشورها را کسب کرده­اند نیز، اجازه نامزدی در انتخابات داده اند که البته این کشورها درباره شرط مدت زمان کسب تابعیت برای نامزدی در انتخابات با هم تفاوت دارند.

شرایط سلبی موضوع مهمی است که در همه این کشورها توجه ویژه­ای به آن شده است. برخی کشورها به جزئیات این شرایط همچون عدم سلامت روحی و روانی، سوء سابقه، نظامی بودن و ... توجه کرده­اند در حالیکه برخی دیگر از کشورها تنها به ذکر "نداشتن صلاحیت به حکم دادگاه" یا محرومان از حقوق انتخاباتی" بسنده کرده اند. یکی از موارد جالب در کشورهای آفریقای جنوبی، بنگلادش و هند این است که صاحبان مشاغل خیلی سودآور اجازه نامزدی در انتخابات را ندارند.

نکته دیگر اهمیت آمار حمایت رای دهندگان از داوطلبان انتخابات است که برای افرادی که به شکل مستقل یا حزبی وارد عرصه انتخابات می­شوند متفاوت است. به عنوان مثال در کشور انگلستان ارائه لیست 10 نفر حامی و در بلغارستان دو هزار حامی لازم است. تائیدیه حزبی نیز در برخی کشورهای ذکر شده، از جمله الجزایر و اتریش، از لوازم کاندیداتوری به شمار می ­آید.