پخش زنده
امروز: -
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ میدل ایست آی از تبدیل شدن کرکوک به صحنه رقابت جدید میان ایران و آمریکا و برتری ایران در این رقابت تا کنون خبر داد.
این پایگاه اینترنتی انگلیسی در گزارشی به قلم ماهان عابدین نوشت: سرکوب توسعه طلبی کردها در عراق برای ایران از اولویت بالایی برخوردار است زیرا اگر با آن مقابله نشود انضمام طلبی کردها می تواند به بروز بی ثباتی های منطقه ای بیشتر منجر شود. حتی می تواند به بروز ناآرامی در مناطق کردنشین ایران بینجامد.
باوجود آن که درباره میزان کامل نفوذ ایران در عملیات کرکوک تردیدهایی وجود دارد اما بدیهی است که سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دست کم در متقاعد کردن جناح کرد به ویژه اتحادیه میهنی کردستان به عقب نشینی نقش مهمی ایفا کرده است.
عملیات موفق عراق در کرکوک هدف فوری جمهوری اسلامی را که مقابله با توسعه طلبی کردهاست، تامین کرد. با این حال ایران به منظور تعمیق نفوذ خود بر امور داخلی عراق بر روی تنش های بغداد و اربیل سرمایه گذاری می کند.
در این زمینه سه سناریوی احتمالی وجود دارد. اولین و محتمل ترین سناریو این است که تهران به منظور تضعیف سلطه حزب دموکرات کردستان بر سیاست های کردستان عراق با متحدان عراقی و کرد خود همکاری نزدیکی انجام دهد. از این رو بود که منتقدان و استراتژیست های ایران از استعفای مسعود بارزانی رهبر حزب دموکرات عراق و رئیس اقلیم کردستان استقبال کردند.
بر اساس سناریوی دوم ایران نگران محافظت از جایگاه نیروهای بسیج مردمی شیعه و ارتقای توان همکاری آنها با نیروهای امنیتی عراقی خواهد بود. و در سناریوی سوم جمهوری اسلامی از فرصت ایجاد شده به دنبال عملیات کرکوک استفاده خواهد کرد تا مقاومت در برابر راهبرد خصمانه دولت ترامپ در زمینه مهار نفوذ منطقه ای ایران را افزایش دهد.
نویسنده در ادامه با ارائه توضیح درباره اینکه چرا کرکوک از اهمیت راهبردی بالایی برخوردار است، افزود: دلیل اصلی آن که کردها برای تصرف کرکوک تلاش می کنند، میادین نفتی این منطقه است که اکنون در اختیار دولت عراق قرار دارد.
کرکوک کنونی منطقه ای است که مردم با نژادهای متفاوت از عرب گرفته تا ترکمن و کرد در آن زندگی می کنند. علاوه بر آن که کرکوک خانه اقلیت های دینی کوچک است.
در سال های اخیر ایران و متحدان عراقی اش با نگرانی شاهد افزایش سلطه گروه های پیشمرگه و نهاد جاسوسی کرد بر کرکوک بوده اند. تثبیت مجدد سلطه دولت عراق بر کرکوک برای جامعه شیعه این شهر مزیتی مهم محسوب می شود، همان گونه که از شادی ترکمن های شیعه هنگام ورود نیروهای بسیج مردمی به شهر مشهود بود.
بخشی از اهمیت حمله به کرکوک به این مسئله مربوط می شود که یک هدف راهبردی ایران را تامین می کند که به نظر می رسد با منافع آمریکا در عراق سازگار باشد. اما به طور قطع در سطوح عمیق تر به تضعیف جایگاه آمریکا منجر می شود زیرا نقاط ضعف آن را برملا می سازد.
قاسم سلیمانی و سپاه قدس با مداخله قاطعانه بن بست 14 ساله بر سر کرکوک را شکستند، آنهم نسبتا با کمترین هزینه جانی و مالی. نقش مرکزی نیروهای بسیج مردمی در نبرد کرکوک تاکنون بسیار حساس بوده زیرا نشان دهنده تداوم ضعف های رهبری و ناتوانایی ارتش عراق است که نیروهای آن را آمریکاییان آموزش داده اند.
حیدر العبادی، نخست وزیر عراق در انتقاد علنی از رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا که خواستار خروج شبه نظامیان شیعه از عراق شده بود، بر اهمیت حضور نیروهای بسیج مردمی تاکید کرد.
این نکته نیز حائز اهمیت است که عبادی بلافاصله پس از عملیات کرکوک به تهران سفر و با آیت الله علی خامنه ای، رهبر معظم ایران دیدار کرد. رهبر معظم ایران در این دیدار به عبادی توصیه کرد هیچگاه به آمریکاییان اعتماد نکند.
نویسنده در بخش دیگری از این گزارش افزوده است: به نظر می رسد استراتژیست های ایرانی بر روی ازسرگیری سریع گفتگوهای بغداد-اربیل که مستلزم میانجی گری ایران در سطوح مختلف است، سرمایه گذاری می کنند.
به اعتقاد نویسنده به عنوان بخشی از این راهبرد ایران به دنبال تضعیف سلطه حزب دموکرات کردستان است و فرصت برای این کار با آماده شدن بارزانی برای خروج از منطقه فراهم شده است.
پیش بینی می شود با تشدید مناقشات داخلی در دولت منطقه ای کردستان نزدیکی ایران به اتحادیه میهنی کردستان در ماه های آتی افزایش یابد. این مناقشات که از روابط دولت منطقه ای کردستان با بغداد تا قدرت های خارجی به ویژه ترکیه را شامل می شود، پیش از برگزاری همه پرسی استقلال افزایش یافته بود.
باتوجه به روابط دیرین جمهوری اسلامی با اتحادیه میهنی کردستان همکاری نزدیک با این حزب برای ایران نسبتا کار ساده ای خواهد بود. سازمان های مختلف ایرانی از جمله نیروی قدس و وزارت اطلاعات و امنیت همواره با مقامات اتحادیه میهنی کردستان ارتباط داشته اند. این ارتباطات در دوران جنگ ایران و عراق زمانی که اتحادیه میهنی کردستان ثابت کرد متحد قابل اعتمادی برای ایران دربرابر صدام حسین است، شکل گرفته بود.