روزی برای خبرنگار...

 
از دل و دیده، گرامی تر هم آیا هست؟
-دست!شرف دست، همین بس که نوشتن با اوست(فریدون مشیری)
 
در دفتر مناسبت های فرهنگی،هفدهم مرداد به نام سالگرد شهادت محمود صارمی و روز خبرنگار نام گذاری شده است.شهید محمود صارمی متولد روستای چهار بره بروجرد بود.وی پس از تحصیلات مقدماتی به عنوان دانشجوی رشته جغرافیا در دانشگاه تهران پذیرفته شد.سپس در کسوت خبرنگار در خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) مشغول به کار شد. بعد ها به عنوان مسئول دفتر خبرگزاری ایرنا در مراز شریف به کشور افغانستان اعزام و در نهایت در هفدهم مرداد 1377 به همراه هشت دیپلمات سرکنسولگری ایران در شهر مزار شریف به دست عوامل تکفیری طالبان و دشمنان آزادی و آگاهی به شهادت رسید.شورای فرهنگ عمومی کشور در اولین سالگرد این رخداد تلخ، 17 مرداد را به پاس قدردانی از مقام این شهیدقلم، به نام "روز خبرنگار" نامگذاری کرد.
 
                           ******************
در مطالب پیش رو به بهانه این مناسبت فرهنگی، برخی شاخصه ها و کارکردهای خبر و خبرنگاری و حوزه مطبوعات به عنوان یکی از ارکان مهم در توسعه جوامع مدنی به اختصار بیان می شود.
در کارکرد خبر و به تبع آن رسانه و مطبوعات بر مواردی همچون تازگی خبر، انعکاس خبر(واقعیت)، نقد عالمانه و منصفانه، پرهیز از تشویش ، بیان کاستی ها و کجروی ها، افزودن آگاهی عمومی ، ارائه راه حل وشرح اقدامات و فعالیتهای انجام شده توسط دستگاهها و نهادهای مختلف تاکید شده است.
همچنین توجه جدی به دوعنصر امید و آگاهی در اطلاع رسانی شفاف و دقیق و به دور از هرگونه شائبه و وابستگی های سیاسی و حزبی به عموم مردم از دیگر شاخصه های آن می باشد. پرواضح است که رسانه و خبرنگار می بایست این موارد را با قلمی که به پختگی متن و استواری نثر مجهز باشد، انعکاس دهد.
عموم مردم روزنامه نگاران را با ویژگی نقد و نقادی شان می شناسند؛بدین معنی که در حرفه و پیشه آنان بیشتر جنبه انتقادی به چشم می آید. نقدی که در آن ویژگیهایی چون بیان مساله ، زدودن شبهه،افزودن بصری، بیان واقعیتی و ارائه راهکاری وجود داشته باشد.
هرمنتقد منصف و واجد قوت قلمی، در سایه اخلاق و تزکیه رسانه ای، می بایست همان گونه که در سطور بالا ذکر شد با بیان هنجارها، کژی ها و ناراستی ها و صد البته امکانات و اقدامات انجام شده به دور از هرگونه عَقد و عُقده ای آن را برای عموم مردم باور پذیر ساخته و در صورت توان با ارائه پیشنهادات و راهکارهای کاربردی، مسئولان و مدیران را در این راه یاری دهد.در طول یک ساله گذشته مواردی نظیر: برخورد نامناسب ماموران شهرداری با دستفروشان در نقاط مختلف کشور،گورخوابی برخی ازهموطنانمان در بهشت زهرا تهران، برکناری فرماندار وقت گلپایگان، افشاگری های تخلفات مالی  و اداری همچون حقوق های نجومی، ورود ماشین های لوکس خارجی و یا قاچاق فرآورده های نفتی، تنها نمونه ای کوچک از تلاش رسانه های جمعی برای ثبت عینی و شفاف واقعیت هاست. این موارد نشان می دهد که پیش شرط تفوق و برتری هر رسانه ای در این دنیای پرهیاهوی رسانه ای و خبری، تیزبینی خبرنگاران، البته در کنار آن جنبه های مهم و موثر و این تلاش های صادقانه، می توان از زاویه صنفی نیز به این گروه شغلی و مشکلات و موانع موجود آن نگاه کرد؛ از جمله:
مشخص نبودن وضعیت بیمه خبرنگاران، عدم اجرای طرح مسکن ، نبود تناسب میزان درآمد با میزان سختی حرفه خبرنگاری، عدم امنیت شغلی، فعال نبودن انجمن صنفی خبرنگاران، محدودیتهای قانونی، صنفی، سیاسی و حتی عرفی!!، عدم همراه برخی از مسئولان ومدیران اجرایی به ویژه هنگامی که باید در مقام پاسخ و پاسخگویی باشند؛ همچنین نداشتن باور و شاید عدم اعتماد برخی دستگهای اجرایی به مجموعه خبرنگاران، به عنوان پل رابط و حلقه واسط و وثیق میان مردم و مسئولان.!
در کنار ذکر این موارد، می توان این گلایه  را نیز از برخی خبرنگاران و اهالی مطبوعات نیز داشت که گاه دیده و شنیده می شود که خبر و یا رخدادی را قبل از تکمیل و دریافت صحت و سقم آن و در برخی موارد با اغراض سیاسی و حزبی به نگارش درآورده که متاسفانه تشویش اذهان عمومی و حتی خواص و خبرگان (بخوانید نخبگان)، را در پی داشته است؛ نمونه هایی مستند از این عدم انصاف و اخلاق رسانه ای به ویژه در فضای مجازی دیده شده ومی شود. رجوع به برخی مطالب منتشر شده در طی یک سال گذشته نظیر:از شایعه مرگ هنرمندان و ورزشکاران تا عزل و نصب پیش از موعد مدیران و مسئولان، و از گرانی بنزین تا کمبود برخی کالاهای اساسی، همگی موید این ادعاست.
با توجه به این موارد و مطالب مطروحه، باید اذعان داشت که به رغم کاستی و کمبودها و مشکلات ذکر شده بر سر راه قلم نگاران و نگارش گران رسانه و مطبوعات، آنان به عنوان روایت گر رویدادها، تلاش داشته و دارند بذر صداقت و صراحت نشانده و از طریق اطلاعات دقیق و وثیق، تصویر عینی واقعیت ها را ثبت کنند  تا شاید بتوانند به عنوان راویان امید و آگاهی، باری از دوش مسئولان و صد البته دردی از دردهای هموطنان بکاهند.
 
" تا ریشه در آب است، امید ثمری هست..." (عرفی شیرازی)
 
خبرگزاری صدا و سیما؛ شهرام حاتمی