از کودکی تا بزرگسالی در آسایشگاه

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خراسان رضوی،

تخت فلزی تنها سهم کودکان معلول از دنیا

از راهروی اصلی وارد یکی از سالن های آسایشگاه می شوم که همگی کودکند.

سالنی که شاید حدود 50یا60 نفر از كودكان 3تا10 ساله بر روی تخت هایی با میله های آهنی کنار هم نشسته یا خوابیده اند.

با ورودم به سالن ناگهان ده ها جفت چشم معصوم به من خیره می شوند.

همان چشمانی که شاید گرچه تا به امروز بر خطی از کتاب نیفتاده ولی هرگز با آنها گناهی نکرده و نیرنگی نیز نزده است.

گرچه جویبار سكوت بر لبان بسیاری از آنان جاری بود اما بعضی از آنها نیز با دیدن من از خوشحالی گویی همه دنیا را بهشان داده اند.

پسر کوچکی از روی تختش می پرد و زانوانم را با دستان ظریفش محکم می چسبد و با خوشحالی مدام جیغ می کشد!

دختر هَفت هشت ساله ای با حضور من شادی كنان دور اتاق می چرخد.

آن دیگری با دوستش جیغ زنان در حالیکه اسباب بازی هایشان را در دست گرفته اند با لبخندهایی دلنشین جلویم می آیند.

به گفته مربیشان برخی از این کودکان آموزش پذیر نیستند و باید تا آخر عمر روی تخت فلزی بخوابند!

هر کدام را که می دیدی از کوچک تا بزرگترشان همگی پوشک یا لاستیک شده بودند.

بعضی از آنها یکی و برخی هر دو دستشان با نوارهای پارچه ای به میله های تختخواب بسته شده بود!

ناگهان به نظرم آمد که این كودكانِ معصوم غیر از تختی فلزی با حفاظ های آهنی، دیگر چه سهمی از این زندگی پر زرق و برق دنیا دارند؟!!!

كودكانی كه شاید حتی برای لحظه ای گرمی آغوش مادر و دست گرم پدر را لمس نکرده اند!

کودکانی که هیچ تصوری از اتاق شخصی با تختخوابی که کنارش کمدی مملو از اسباب بازی، عروسک و ماشین باشد، ندارند.

همانانی که نمی دانند اصلا پدر یا مادر، خواهر یا برادر، دایی یا عمو و خاله یا عمه ای در این دنیای بزرگ دارند یا نه؟!

کودکانی که هیچ اطلاعی ندارند خانه شان کجاست و یا اصلا چه شهری و کجا متولد شده اند؟!

بعضی از آنها شاید عمر طولانی نیز نداشته باشند! و هر چند ماه یکی از این غنچه های نشکفته بر اثر عفونت های ناشی از بیماری های حادِ مادر زادی پَر پَر  شوند!

مادریار كودكان می گوید: برخی از این كودكان از فضای اطرافشان درك درستی ندارند و برای همین اصلا حرفی نمی زنند!

او می افزاید: متاسفانه بعضی از این بچه ها گاهی حتی قدرت بلع نیز ندارند یعنی غذا باید میكس شود و به صورت گاواژ (تغذیه با سوند معده) به آنان داده شود.

در حالی که بغض گلویم را می فشارد اما به سختی گریه ام را نگه می دارم و در حالی که سعی می کنم لبخند بزنم با دستانم سر یکی یکی آنها را نوازش می کنم و صورتهای کوچک و معصومشان را غرق بوسه می کنم.

چند شكلات از جیبم در می آورم و به آنان که اطرافم آمده اند می دهم.

كودكی دیگر روی تختخوابش دو زانو نشسته و مدام خود را به چپ و راست تكان می دهد.

بعضی از آنها حتی نمی توانند سر خود را بلند كنند پرستارشان می گوید اگر این كودكان بد جور جابجا شوند ممكن است تا آخر عمر قطع نخاع شوند.

آخِر سالن چند کودک دیگر با دیدن من سعی می كنند با تکیه دادن به میله های تخت، نیم خیز بشوند تا ببیند این تازه وارد كیست كه وارد اتاقشان شده؟!

موبایل را از جیبم در می آورم و با چند نفر از آنها عکس سلفی می گیرم.

با خودم احساس می کنم شاید این عكس گرفتن بتواند دلخوشی و خوشحالی آنها را بیشتر کند.

شاید تا به حال چنین كودكانی ندیده بودم كه معصومیتشان اینچنین زخمه بر تارِ دل بزند.

گویی اینجا در این مکان فخر فروشی، حسادت و خیانت معنائی ندارد.

کودکانی که مثل آب، زلال و شفافند، صاف و ساده و عاری از هر ناخالصی.

همانانی که شاید تا به امروز دهانشان به دروغ و غیبت باز نشده، زخمِ زبان و  تهمت به کسی نزده اند و با زبانشان دلِ کسی را از خود نرنجانده اند.

کودکانی که مهربانند، به همه چیز و به همه کس بی بهانه می خندند، کینه ای نیستند و دل رقیقی دارند.

با کوچکترین بی مهری می رنجند و قهر می کنند اما اندکی بعد با لبخندی دوباره دوست می شوند و آشتی می کنند.

هزینه های سرسام آور نگهداری معلولان

طبق آخرین آمار 200هزار نفر از مجموع یک میلیون و 350هزار معلول جسمی، حرکتی و ذهنی شناسایی شده کشور در خراسان رضوی زندگی می کنند.

گرچه مراکز نگهداری معلولان در خراسان رضوی به ویژه مشهد کم نیست اما آسایشگاه معلولان شهید فیاض بخش مشهد معروف به عبد الله هنری یکی از بزرگترین، قدیمی ترین و مجهزترین این مراکز نه فقط در استان بلکه در ایران است.

به مناسبت سالروز افتتاح این مرکز با مدیرعامل آسایشگاه معلولان شهید فیاض‌بخش مشهد گفتگو می کنم؛ او می گوید: 530معلول جسمی و حرکتی از سن شیرخوار تا سالمند در این مرکز نگهداری می شوند که هزینه نگهداری آنها ماهانه بالغ بر یک میلیارد تومان است.

یوسف کامیار می افزاید: بخش عمده‌ای از هزینه‌های این آسایشگاه توسط خیران تأمین می‌شود و لذا یاری رساندن کمکهای مردمی دست هیئت امنا را برای ارایه خدمات بیشتر باز می کند.

وی ادامه می دهد: این مجموعه دارای بخش‌های مختلفی از جمله اطفال، زنان، مردان، دانشجویان و دانش‌آموزان است.

مدیرعامل آسایشگاه معلولان شهید فیاض‌بخش مشهد می گوید: کمک های مردمی موجب شده است تا زمینه تحصیل، کار و ازدواج این افراد فراهم شده و کودکان سالمی از پیوند این آنها با یکدیگر وارد جامعه شود.

کامیار می افزاید: حتی به معلولانی که از این مرکز ترخیص شده‌اند نیز خدماتی از قبیل هزینه‌های ازدواج یا رهن منزل اعطا می شود.

وی ادامه می دهد: در این آسایشگاه سعی شده تا با ایجاد کارگاه های ساده احساس مفید بودن برای آنها تداعی شود.

مدیرعامل آسایشگاه معلولان فیاض‌بخش مشهد می گوید: البته در این مرکز کودکان هیدرو سفال نیز نگهداری می شوند، این کودکان متاسفانه به نوعی بیماری مادرزادی مبتلا هستند که در آن سر بسیار بزرگتر از بدن است.

کامیار می افزاید: به طوری که این افراد دیگر قادر نیستند سر خود را نگهدارند و باید تا آخر عمر در تختخواب زندگی باشند.

وی ادامه می دهد: این كودكان تحرك ندارند و همیشه در فضای سر پوشیده آسایشگاه هستند و در بسیاری از مواقع زندگی گیاهی دارند.

مدیرعامل آسایشگاه معلولان شهید فیاض بخش مشهد می گوید: 10تا15 درصد اعتبار این مركز دولتی است و مابقی آن یعنی 70تا80 درصد اعتبار مورد نیاز ما چه نقدی و چه غیرنقدی از طریق خیران تامین می شود.

مدیرعامل آسایشگاه شهید فیاض بخش می افزاید: این مركز برای تامین هزینه های گزاف دارویی، خدمات بهداشت و درمانی، امكانات و رسیدگی به كودكان، نیاز مبرم به كمك مستمر خیرین دارد.

با عضو هیات مدیره آسایشگاه معلولان شهید فیاض بخش مشهد نیز در این باره گفتگو می کنم،  او می گوید: گاهی برای نگهداری معلولان با كمبود پرسنل روبرو هستیم اما از آنجا كه مردم در این زمینه ها كمك هایی دارند ما از نیروهای داوطلب مردمی هم استفاده می كنیم.

سیدمهدی حسینی می افزاید: در بخش کودکانِ بد سرپرست، بعضی از والدین به دیدار كودكان خود می آیند اما نمی توانند آنها را با خود  ببرند چون امكاناتی كه در این آسایشگاه هست در منزل برای آنان فراهم نیست.

او ادامه می دهد: هر كودك در بخش مراقبت های ویژه ماهانه تا 6میلیون تومان و در سایر بخش ها 3ونیم میلیون تومان برای آسایشگاه هزینه دارد.

از كودكی تا بزرگسالی در آسایشگاه

عضو هیات مدیره آسایشگاه معلولان شهید فیاض بخش مشهد می گوید: با توجه به امكانات و محدودیت های كم مراكز نگهداری در استان بسیاری از این کودکان در همین آسایشگاه می مانند.

حسینی می افزاید: تا هر زمانی كه معلول نیاز به حمایت داشته باشد حتی معمولا مادام العمر ما به او خدمات ارائه می دهیم.

وی می گوید:هم اکنون بیش از 190كودك معلول در این مركز به سر می برند.

عضو هیات مدیره آسایشگاه معلولان شهید فیاض بخش مشهد ادامه می دهد: همه كودكانی كه در مركز معلولان فیاض بخش هستند بدسرپرست یا بی سرپرست اند.

حسینی می افزاید: همچنین بیش از 250کودك و معلول مجهول الهویه در این مركز نگهداری می شوند.

او می گوید: برخی از این کودکان مجهول الهویه وقتی که نوزاد بودند سر راه گذاشته شده اند که بعدا بهزیستی آنها را به این مرکز منتقل کرده است.

عضو هیات مدیره آسایشگاه معلولان شهید فیاض بخش مشهد ادامه می دهد: همچنین كودكانی از اتباع بیگانه شامل اتباع افغانستان و پاكستان در این مركز به سرمی برند و ما اتباع بیگانه را نیز پذیرش می كنیم.

حسینی با اشاره به اینکه كمبود نیرو برای نگهداری كودكان محسوس است می گوید: با توجه به اینكه برای هر كودك چهار نیرو نیاز است اما ما در حال حاضر برای هر معلول فقط یک نیرو داریم.

وی می افزاید: این مركز با چند بیمارستان بزرگ مشهد شامل بیمارستان های امام رضا(ع)، قائم(عج)، دکتر شیخ و رضوی تعامل مستقیم دارد.

حسینی ادامه می دهد: آنها تلاش می كنند با توجه به شرایط كودكان این مركز تا جایی كه برایشان مقدور است كمك رسان ما باشند.

او می گوید: كوچكترین مشكل، جان برخی از این كودكان را به خطر می اندازد و حتی یك آنفلوآنزا یا یك سرماخوردگی ساده نیز برای بعضی از این کودکان معلول خطرناک است.

حسینی می افزاید: بنابراین تلاش كردیم برغم محدودیت ها، حساسیت های مربوط به سلامت را بالا ببریم.

برای فرشته شدن وقت باقیست

آسایشگاه معلولان شهید فیاض بخش مشهد از جمله مکان‌هایی است که معنای سروده حکیم سعدی را با مضمون بنی آدم اعضای یکدیگرند متجلی کرده و به هر بازدید کننده‌ای فرصت فرشته شدن می‌دهد.

بازدید از آسایشگاه معلولان شهید فیاض بخش نه فقط بر خلاف باور عموم مانع کدورت ذهن نمی شود بلکه غبار دنیوی و زنگار غرور را از اذهان هر انسانی می زداید.

بر خلاف باور عامه مردم اینجا کودکان و ساکنانش هر چند که بسیاری از اعضای بدنشان یارای همراهی برای زیستن ندارد اما اراده پولادین آنها و شوق برای زیستن و مفید ماندن این نقیصه را پنهان کرده است.

بسیاری از این کودکان، نوجوانان و مردان و زنانی  که متاسفانه به اتهام معلولیت از طرف برخی  خانواده ها و جامعه طرد شده اند دنیایی هم چون من و شما دارند.

آنها شعر می خوانند، نقاشی را می شناسند، کار را تجربه و عشق را با توان اندک خود به منصه ظهور می رسانند و آنوقت است که با دیدن آنها به این باور می رسی که معلولیت ناتوانی نیست.

پس اگر می خواهی نور چراغ این خانه شوی و پرتوی محبت و انسانیت را بر دل این کودکان بتابانی فرصت برای فرشته شدن و فرشته بودن هنوز باقیست.

یاعلی ...