وضعیت راکد موزه‌های کشور

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ در سال ۹۹ روند تصاعدی مبتلایان کرونا، سیر بازدیدکنندگان موزه‌های کشور را نزولی کرد به طوری که براساس اطلاعات، تعداد مخاطبان موزه‌ها در دو سال گذشته از ۲۳ میلیون نفر به ۶ میلیون کاهش یافت. اما در سال ۱۴۰۰ براساس اعلام وزارت میراث فرهنگی، تعداد بازدیدکنندگان موزه‌های کشور ۱۰ درصد افزایش داشته است.

مسئله آشنایی مردم با موزه‌ها و بازدید از این مجموعه‌های تاریخی و هویتی، همواره مورد بحث بوده است. اینکه چرا موزه گردی جزء برنامه‌های ثابت مردم در زمان اوقات فراغت نیست. به احتمال زیاد تعداد زیادی از مردم ایران، برای آخرین بار در زمان کودکی و دوران تحصیلی خود و به بهانه اردوی مدرسه، به موزه رفته اند.

احسان آقایی پژوهشگر هنر و مدیر سابق موزه هنر‌های معاصر تهران‏، علت تمایل نداشتن آحاد مردم به موزه گردی را برگرفته از ساختار ضعیف آموزشی و فرهنگی کشور و همچنین عملکرد غیرمطلوب موزه‌ها دانست و گفت: باید کودکان و نوجوانان را با موزه آشنا کرد. لازم است وزارت آموزش و پروش برای تور‌های موزه گردی دانش آموزان همت جدی داشته باشد.

وی افزود: ممکن است که دانش آموزان به ویژه در سن پایین خیلی معنای محتوای موزه‌ها را متوجه نشوند، اما همین موزه گردی در ناخودآگاه ذهن آنان ثبت می‌شود. بهتر است معلم و یا همراه دانش آموزان هم با موزه‌ها آشنا باشند تا بتوانند در حین بازدید به آن‌ها کمک کنند.

این پژوهشگر علت بعدی استقبال کم مردم از موزه‌ها را راکد بودن این مجموعه‌ها برشمرد و افزود: موزه‌های ایران تعاملی نیستند و بیشتر آن‌ها عملکرد یک سویه دارند. یعنی بدون انجام فعالیت خاصی، فقط محل بازدید هستند. در صورتی که یک نفر وقتی یک موزه را می‌بیند، اگر برنامه جذابی در آنجا اجرا نشود دیگر تمایلی برای بازدید مجدد نخواهد داشت.
وی تاکید کرد: بهتر است موزه‌ها با تدوین برنامه‌های تعاملی و همچنین ایجاد زمینه‌هایی برای ساخت کاردستی و... برای کودکان‏، در ارتباط با مخاطب گام جدی بردارند.

همچنین بر اساس اعلام مصطفی سپهری سرپرست معاونت گردشگری استان یزد، امروز ۱۸ تیر مصادف با سالروز ثبت جهانی یزد در فهرست میراث جهانی یونسکو، بازدید از تمامی موزه‌های این استان رایگان است. یزد حدود ۱۰ موزه و در نگاه کلان تر، کشور ایران حدود ۷۵۰ موزه فعال دارد.

برخی از موزه‌های مشهور ایران در جهان از جمله مجموعه موزه‌های کاخ سعدآباد، کاخ گلستان و یا کاخ نیاوران در شهر تهران قرار دارند.