مجلس به نمایندگانی با رویکرد و دانش اقتصادی نیاز دارد

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ گفتگوی ویژه خبری امشب (بیستم اردیبهشت) با حضور یحیی آل اسحاق، عضو هیات عالی نظارت بر انتخابات و روح الله ایزدخواه، نماینده مجلس شورای اسلامی و منتخب دوره دوازدهم به بررسی موضوع دور دوم دوازدهمین انتخابات مجلس پرداخته شد.

مقدمه مجری: حدود ۱۰ ساعت دیگر یعنی از ساعت ۸ صبح فردا ۲۱ اردیبهشت دور دوم دوازدهمین انتخابات مجلس شورای اسلامی برای تعیین ۴۵ کرسی باقیمانده از ۲۹۰ کرسی مجلس در ۲۲ حوزه انتخابیه در ۴۷ شهرستان آغاز می‌شود. سخنگوی ستاد انتخابات کشور با اشاره به مدت برگزاری انتخابات گفته، فرآیند رای گیری ۱۰ ساعت است که با هماهنگی شورای نگهبان امکان تمدید آن هم وجود دارد. با توجه به اهمیت موضوع، برنامه امشب را به این موضوع اختصاص دادیم تا آخرین تمهیدات و ساز و کار اتخاذ شده برای برگزاری این مرحله از انتخابات دوازدهم مجلس و همچنین اهمیت حضور و مشارکت مردم و پیامد‌های مثبتی که می‌تواند به همراه داشته باشد به اتفاق میهمانان برنامه و همراهی شما بینندگان گرامی بررسی کنیم. 
                                                                                   

                                                                                                (پخش گزارش) 

سوال: آقای آل اسحاق یک مقدار در خصوص ساز و کار‌هایی که اتخاذ شده برای دور دوم یعنی مرحله دوم دوازدهمین انتخابات مجلس بفرمایید تا بپردازیم به اهمیت و حساسیت انتخابات فردا؟

آل اسحاق: واقعیت این است که تجربیات گذشته و حتی دور قبل کمک کرد که یک مقداری کار راحت‌تر و آسان‌تر، منظم‌تر جلو برود، در هشت مرکز به صورت الکترونیک انجام می‌شود از جمله تهران و استان‌های بزرگتر و تجربه‌ای که ما از گذشته داشتیم به حمدالله در دوره قبل از نظر صحت، سلامت، شفافیت، مسئله تبلیغات، همه این‌ها تمهیداتی که انجام شد جا دارد من همین جا از صدا و سیما تشکر کنم، اقداماتی که انجام شد، لذا به نظر می‌رسد که این دوره ما راحت‌تر و مناسب‌تر و شفاف‌تر بتوانیم انشاالله دوره دوم را شروع کنیم و امیدوار هم هستیم که فردا با یک وضع بسیار خوبی و با استقبال خوبی هم روبرو بشویم. 

سوال: آقای ایزدخواه، مرحله اول حضرتعالی هم انتخاب شدید و به مجلس راه پیدا کردید اگر بخواهیم نگاهی داشته باشیم با توجه به تحولات داخلی و تحولات منطقه‌ای و بین المللی، دور دوم دوازدهمین انتخابات مجلس را از نظر اهمیت چطور ارزیابی می‌کنید؟ 

ایزدخواه: نفس انتخابات به اندازه جمهوریت اهمیت دارد، به اندازه مردم سالاری اهمیت دارد، چون در واقع شریان اصلی صیانت از جمهوریت و مردم سالاری است؛ بنابراین ما در انتخابات در واقع هر دوره یک خون تازه‌ای در کالبد این جمهوریت وارد می‌کنیم، مردم عزیز ما، و با هر انتخابات مردم این امکان را پیدا می‌کنند که در مسیر اداره کشور و جامعه اعمال نظر کنند. اعمال رای کنند، اعمال سلیقه کنند. فلذا ما در کشورمان معتقدیم که انتخابات فرمایشی نیست و واقعی است. گاهی نتایج متفاوتی که حاصل می‌شود با پیش بینی‌ها قابل مقایسه نیست و خیلی از سیاسیون گاهی متعجب می‌شوند از نتایج انتخابات، بخاطر این است که انتخابات واقعی است و مردم واقعا می‌توانند انتخاب کنند و اگر ناراضی اند، اگر اعتراضی دارند این را بیاورند در انتخابات اعمال بکنند و نتیجه مطلوبی که می‌خواهند را بگیرند. در شرایط حال حاضر هم از دو جهت هم بحث داخلی، هم خارجی، این انتخابات مهم بوده و هست، بعد خارجی آن در چالش اساسی که ما با نظام سلطه داریم و درگیری‌های اخیری که این چالش را بسیار تعمیق کرد و جدی کرد و بحمدالله مثل همیشه ما از این چالش‌ها سربلند بیرون آمدیم این حتما یک بعد بین المللی دارد، یک بعد جهانی این انتخابات داشته و دارد، بعد داخلی آن هم بحث این است که در این مرحله از مسیری که داریم می‌رویم مردم نارضایتی‌های زیادی دارند از وضعیت اقتصادی، از وضعیت فرهنگی، از مشکلاتی که هست، اما در مرحله اول این نشان داده شد با همه این اعتراضات مردم همچنان قائل به این هستند که می‌شود در چارچوب نظام اصلاحات را انجام داد و آمدند و خیلی خوب هم آمدند و در واقع اعمال نظر کردند، انتخاب کردند. 

سوال: هر نکته را در جای خودش دیدند؟ 

ایزدخواه: بله و از این جهت بالاخره ما در یک خانواده بزرگ هستیم در جامعه، مسیری که داریم می‌رویم حتما باید از مسیر مردم سالاری حرکت کرد، مسیر دیگری متصور نیست و رمز بقای مردم سالاری هم انتخابات است از این جهت تاکید مجدد و تایید مجدد بر این مسیر لازمه اش این است که انشاالله مردم در انتخابات شرکت بکنند. 

سوال: به نظر شما می‌تواند در این مقطع زمانی با توجه به تحولات داخلی و بین المللی تاثیرات بسزا و مثبت داشته باشد و پیام‌های قابل توجهی را برای داخل و خارج داشته باشد؟ 

ایزدخواه: بله حتما انشاالله مرحله اول تا حد خیلی خوب و قابل قبولی انجام شد و انصافا مردم مجدد تایید کردند این مسیری که داریم می‌رویم به سمت مردم سالاری کامل را، انشاالله در مرحله دوم هم به تناسب همین حرکت اتفاق می‌افتد. 

سوال: اقای آل اسحاق، مرحله دوم تکمیل کننده مشارکت مردم در یازدهم اسفند خواهد بود، فکر می‌کنید چه پیامد‌های مثبتی می‌تواند به همراه داشته باشد؟ 

آل اسحاق: به خوبی اشاره داشتند که وضعیت مردم سالاری، جایگاه مجلس با توجه به حضورشان در مجلس، ولی یک واقعیت است که من اجازه می‌خواهم آن را عرض کنم و بعد هم به سوال شما جواب بدهم، واقعیت این است که ما در همه حوزه‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و روابط بین الملل یک شرایطی داریم که برای ما مشخص است. ولی واقعیت این است که در حوزه اقتصاد موفق اجازه بدهید که بگویم کم موفق هستیم، مشکلات داریم و مشکلات ما طوری است که دیگر، هم کوچه و بازار و داخل و خارج، از مقام معظم رهبری مطرح می‌کنند تا مردم. علاج این مشکلات هم یک مقدار مدیریت نظام در اجرا و یک مقدار در قضا است ولی مهم‌ترین قسمت آن از نظر من حوزه مجلس است. چون بالاخره اقتصاد ما چه در حوزه داخل، چه در حوزه خارج، چه روابط، چه مجموعه مسائل آن با شمولی که دارد باید در چارچوب قوانین و مقرراتی باشد که مجلس محترم مصوب می‌کند و نظارت می‌کند. بالاخره اقتصاد از چارچوب قانون اساسی دیدگاه‌های مقام معظم رهبری بر اساس قانون اصل ۱۱۰ قانون اساسی مصوبات مجلس، بودجه همه در یک چارچوب‌هایی است که این چارچوب‌ها عمدتا ریشه اش در مجلس است و این که از اول امام (ره) گفتند مجلس در راس امور است واقعیت است من به دلیل مسائل اقتصادی عرض می‌کنم من اگر جسارت نباشد و عذرخواهی هم بکنم از شما و همه عزیزان، من ریشه عمده مسائل مان را در مجلس می‌بینم. از اول مجلس نه این مجلس و آن مجلس، از اول مجلس. دلیلش آن است که الان عرض کردم عمده‌ترین مسائل ما حتی امنیت ما همه این‌ها در حوزه مسائل اقتصادی داخلی و خارجی است، مسائلی که در مجلس اتفاق افتاده تا حالا، چه قوانین مادری که ما در مجلس داشتیم مثل قانون تجارت، قانون مالیات، قانون بانک‌ها، قانون مادر، مستحضرند ما قوانین مان یکسری قوانین اساسی مادر و پایه هست و یکسری قوانین اجرایی جاری روزمره است، متاسفانه متاسفانه من مجددا عذرخواهی کنم آنچه که تا حالا انجام شده، ما در رابطه با قوانین پایه کار درستی نکردیم، حالا بعنوان مثال از ایشان ... 

سوال: منظورتان این است که احتیاج به یک ریل گذاری مجدد دارد، اصلاح صورت بگیرد؟ 

آل اسحاق: نه من اصلا یک چیز دیگر می‌خواهم بگویم، الان عرض می‌کنم، مثلا قانون تجارت چند سال است در مجلس است؟ ده سال است، قانون بانکداری چند سال است؟ همین طور قانون کار، یعنی قانون پایه ما که. روابط ما با مسائل منطقه‌ای، بین المللی، جهانی، بیشتر مجلس عزیزانمان گرفتار مسائل جاری روزمره شدند، یعنی این که باید عمده ذهن شان کارشان را تقسیم بر دو بکنند یک عملیات تاسیسی، یک عملیات جاری، متاسفانه عملیات تاسیسی حداقل وقت را گرفته و بیشتر آن را مسائل جاری، حالا این چرا این طور است؟ من مبنایم الان یک کم صراحت است، واقعیت این است که عزیزانی که آمدند برمی گردد به آن منتخبین عزیز به امشب که می‌خواهم عرض کنم، اگر ما معتقدیم که مجلس در راس امور است من انتخاب کننده، من رای دهنده، می‌دانم مشکل اصلی من الان اقتصاد است، می‌دانم گرفتاری‌های متعدد دارم و راس آن در مجلس است در انتخاب باید دقت کنم، یک کسانی را بفرستند که چند تا خصوصیت داشته باشند، اولا اقتصاد را بدانند، تجربه، علم و دانش را داشته باشند، جنم و جربزه و اقتدار اعمال نظرشان را داشته باشند و مسائل گروهی، شخصی، حزبی، منطقه‌ای، عنوان ثانویه برایشان باشد تا مسائل اولیه، متاسفانه ما مسائل گروهی، حزبی، دسته‌ای، شخصی بعضا در کار است، چه کسی این طور کرده؟ من رای دهنده، من رای دهنده اگر درست دقت می‌کردم، حالا گذشته انشاالله این دوره فرمودند که این دوره انشاالله عزیزانمان آمده باشند، الان در مابقی این ۴۵ نفر خواهش من از همه ملت عزیز این است که بروند سراغ افرادی که بیشترین وجهه شان تجربه شان، دانش شان مسائل اقتصادی است، مشکل امروز ما مسئله اقتصاد است. روابط خارجی ما اقتصاد است مسائل داخلی مان هم اقتصاد است، چهره‌هایی بروند که اقلا یار آقا باشند، خود آقا که الحمدالله مسلط هستند، مسائل اقتصادی را بروند حل و فصل کنند، این مسائل اقتصادی قانونش حل نشود بقیه حاشیه است. 
سوال: آقای ایزدخواه؛ به‌هرحال الان مجلس دوازدهم ما باید در آن یک سال پایانی دولت سیزدهم فعالیت کند و قاعدتا همه آن قانونگذازی و نظارتش هم باید بر مبنای برنامه هفتم باشد، اگر نکته‌ای در خصوص صحبت‌های اقای آل اسحاق دارید بفرمایید، در ادامه بفرمایید با توجه به این شرایط چه اولویت‌هایی را مجلس دوازدهم باید در دستور کار خود قرار بدهد. 

ایزدخواه: البته، چون اشاره کردید که در پایان سال دولت، همه مجالس ما تقریبا این طوری است و این به نظرم می‌آید که یک نقطه ضعف است و خیلی‌ها هم گفتند تا الان که ما این جا یک پرتی داریم، مجالس وقتی شروع می‌شوند که دولت دارد تمام می‌شود و مجلس وقتی تمام می‌شود که دولت جدید یک مقدار بیشتر، یک شکافی ایجاد می‌کند بین هماهنگی‌های قوا و آسیب می‌زند، مثلا ما وقتی پایان دولت هستیم معمولا استیضاح و این‌ها را نمی‌گذارند خیلی انجام بشود می‌گویند دیگر دولت خودش دارد می‌رود بگذاریم دولت بعد بیاید، این جا یک سال تقریبا وقت مجلس در نظارت تلف می‌شود، دولت بعدی می‌آید دوباره شش ماه طول می‌کشد تشکیلاتش را بچیند و منتظریم تا وزرای جدید بیایند مستقر بشوند، معاونانشان عوض بشوند، و می‌بینید یک سال یک سال و نیم از وقت مفید مجلس این وسط تلف می‌شود، باید برای این چاره کرد بعضی‌ها پیشنهاد می‌دهند دوره‌های مجلس و دولت را همسان کنیم مثل هم کنیم وقتی داریم انتخاب می‌کنیم مجلس و دولت را با هم انتخاب کنیم که این‌ها ۴ سال ۴ سال روی هم بیفتد یا پیشنهاد دیگری که هست. صحبت‌های جناب اقای آل اسحاق کاملا قبول دارم که مجلس ریل گذار است، مجلسی که در راس امور است، چرا؟ چون مجلس است که مسیر و ریل حرکت را مشخص می‌کند، پس سایر قوا در این ریل حرکت می‌کنند، و باید حرکت بکنند. الان این طور است؟ نه، یعنی الان مجلس از جایگاه راس امور بودن خودش به نحوی خارج شده و آن طور که باید و شاید ریل گذاری نمی‌کند من یک تعبیری دارم شاید یک مقدار از جنبه طنز آن بگوییم، گاهی که مجلس شده مکمل دولت به نحوی مثل یک شاگرد شوفر، کنار دست دولت در حالی که مجلس مکمل دولت نیست، مجلس ریل گذار دولت است. 

سوال: و ناظر... 

ایزدخواه: و ناظر بر رفتار دولت و سایر قوا، اما این اتفاق نیفتاده است، مجلس در طول ادوار، نمی‌گویم این مجلس لزوما، نتیجه‌ای که بعد از این چند دوره گرفتیم از راس امور خارج شده گاهی نماینده شده راس امور، نماینده راس امور شده مجلس از راس امور. در حالی که امام فرمودند مجلس در رأس امور است نماینده هم بعنوان رکن این مجلس است، اما همین نکاتی که ایشان هم اشاره فرمودند که گاهی مطالبات غیر موجه منطقه‌ای و صنفی و سازمانی می‌اید می‌شود همه هم و غم نماینده در حالیکه نماینده قبل از هر چیز نماینده کل ملت ایران است طبق قانون اساسی، نماینده کل ملت است و باید تمام منافع ملی را با هم ببیند این سوءرفتار‌ها که البته اجازه بدهند حاج آقای آل اسحاق که یک ایراد کوچک، ایراد فقط بحث رای دهندگان نیست، یک فرهنگ سازمانی در طول این سال‌ها بر مجلس غلبه پیدا کرده، گاهی منِ نماینده هم از راه می‌رسم سُر می‌خورم می‌روم در آن فرهنگ سازمانی و آن رفتار‌ها و سوء رفتار‌هایی که نهادینه شده درون مجلس بر من احاطه می‌کند. رهبری در دیدار اولی که ما خدمت‌شان بودیم سال اول نمایندگی ما؛ سال ۹۹، فرمودند مجلس آسیب‌هایی دارد، باید بروید این آسیب‌ها را رفع کنید، یکی از آنها؛ همین رفتار نماینده است، یکی؛ گاهی ساختار مجلس ایراداتی دارد، روال‌هایی درون مجلس و از این جهت معتقدم انتخابات فقط جمعه‌ای نیست که می‌رویم رأی را در صندوق می‌اندازیم، انتخابات یک پروسه است از زمانی که افرادی نامزد می‌شوند برای حضور در مجلس شروع می‌شود، این که چه کسانی نامزد می‌شوند، چرا نخبگان و افراد توانمند و اصلح به معنای واقعی کلمه گاهی رغبت کمی دارند برای حضور در مجلس، در همین انتخابات عرض کنم؛ در تابستان که مرحله اول ثبت نام بود، بنده خودم با خیلی از دوستان جوان اندیشمند و صاحب تجربه تماس می‌گرفتم؛ آقا بیایید نامزد شوید و در انتخابات شرکت کنید. گاهی اینها می‌گفتند نه، حالا ما برای چه بیاییم، فضا سرد است، بیاییم مجلس چه کار کنیم اصلاً، این باید اصلاح شود فرهنگ حاکم بر انتخابات، بحث لیست‌ها و لیست‌بندی‌ها که البته در این انتخابات به نحوی از طرف مردم نقض شد و این کار خوبی بود. آن حاکمیت مطلق فهرستی که یک فهرست دربست، برای چه؟ مردم باید انتخاب کنند. رهبری هم همین دوره فرمودند که مشارکت مردم؛ رمزش رقابت است و رقابت یعنی امکان حضور سلیقه‌ها.

سؤال: یکی از چهار شاخصه اصلی.

ایزدخواه: باید سلیقه‌های مختلف امکان حضور داشته باشند تا مردم از درون آنها انتخاب کنند، اگر انتخاب از قبل معلوم باشد که مردم انتخابگر نیستند. این اتفاق به خوبی امسال در این دوره تا حد خوبی افتاد، این هم باید اتفاق بیفتد و نکته بعدی این است که حالا مجلس شروع به کار کرد، سایر دستگاه‌ها و نهاد‌ها هم در رأس امور بودن مجلس را به رسمیت بشناسند و نقض نکنند. ما گاهی این ایراد در دوره ما بسیار وارد شد؛ در درون مجلس نمایندگان زیادی اعتراض کردند، بیرون حتی نیرو‌های مطالبه‌گر و بچه‌های تشکل‌های دانشجویی از خود ما سؤال می‌کردند چرا غیر از مجلس چند دستگاه دیگر هم دارند به موازات قانون می‌گذارند و گاهی قانون مجلس را نقض می‌کنند؟ 

سؤال: این هم به رویکرد و عملکرد خود نماینده‌ها بر‌می‌گردد.

ایزدخواه: بخشی بله، بخشی شاید به این بر‌می‌گردد، همین که آقای دکتر فرمودند که روزمره‌گی گاهی می‌آید در مصوبات مجلس غلبه می‌کند که ما باید...، اصلاً چرا ما هر روز در مجلس قانون می‌گذاریم؟ هر جلسه که می‌نشینیم حتماً باید قانون بگذاریم؟ قانون گذاشتن این همه گاهی تا ۲۰ ماده، ۳۰ ماده؟ برای چه؟ در یک قانون تجارت که برگشتی از شورای نگهبان بود، ما در یک روز فکر می‌کنم ۲۸۰ ماده را، چون فقط....

یحیی آل‌اسحاق: بعد از این که ۱۰ سال نگهش داشتیم، یک شبه....

ایزدخواه:، چون فقط رأی‌گیری بود و امکان صحبت نداشت با یک عجله و شتابی، چرا؟ البته روال همین است، روال آیین‌نامه است؛ می‌گوید وقتی ایراد شورای نگهبان می‌آید موافق و مخالف صحبت نمی‌کنند و فقط رأی گیری می‌کنیم. آیین‌نامه را اصلاح کنیم اگر ایراد دارد؟ در جا‌هایی که قوانین مادر است، ما باید همه سلیقه‌ها و نگاه‌های موجود در کشور را امکان حضور داشته باشد در قانون مادر. ما در قانون بانک مرکزی این اتفاق نیفتاد. در سال گذشته که بانک مرکزی تصویب شد، خیلی‌ها منتقد بودند، همین مرحوم پرویز داوودی؛ مخالف شدید بود ما جلساتی گذاشتیم در دفتر خود همین در حاشیه مجلس، دوستان منتقد نماینده را دعوت می‌کردیم، منتها این امکان عمل در صحن پیدا نمی‌کرد که ما بتوانیم سلیقه‌های متعدد را، وقتی می‌خواهیم یک قانون جامع بگذاریم، ممکن است این قانون مادر صد سال حاکم باشد، پس نباید شتاب کرد، باید ببینیم سلیقه‌های مختلف، نگاه‌های متفاوت چه می‌گویند. در مورد رژیم ارزی یک جا آمده در قانون قبلاً گذاشتیم شناور مدیریت شده، الان خیلی‌ها به این معترض هستند، می‌گویند این رژیم ارزی کار نکرده باید آن را عوض کنیم؛ بنابراین در بحث قانون‌گذاری، مجلس باید اجازه دهد همه افرادی که در این حوزه‌ها کار کردند، مسلط هستند، جناح‌های فکری متفاوت، جناح سیاسی عرض نمی‌کنم، جناح‌های فکری مختلف؛ امکان تضارب آراء پیدا کنند در مجلس. یک مجلس با نشاط که در آن بسته نیست به روی هیچ گروه، قشر و صنفی، همه امکان حضور دارند. من جلساتی را در کمیسیون صنایع می‌گذاشتم، انجمن‌های صنعتی را دعوت می‌کردم بیایند اظهار نظر کنند، گاهی این مدیران انجمن‌ها به من می‌گفتند ما اولین بار است پای ما به پارلمان باز می‌شود و در این ۳۰ تا ۴۰ سال کسی ما را. اگر آن مردمی بودن مجلس را ما اصل اساسی قرار دهیم و بعد در میان گروه‌های فکری متفاوت هم اجازه دهیم که اینها بیایند در کمیسیون، صحن و فراکسیون حرف‌های خود را بزنند، نقد خود را بگویند و جمع بندی؛ یک جمع بندی واقعی و همه‌جانبه باشد، باور کنید مردم همین مشارکت را دو برابر خواهند کرد و با ایمان و اعتقاد خواهند آمد بیشتر از گذشته.

سؤال: آقای آل‌اسحاق بحث اقتصادی مطرح کردید، فکر می‌کنید مجلس دوازدهم برای پاسخ به مطالبات اقتصادی مردم چه برنامه‌ها و اولویت‌هایی را باید در دستور کار خود بگذارد؟

آل‌اسحاق: مهم‌ترین مسأله امروز کشور؛ مسأله اقتصاد است که هم روابط داخلی، هم روابط اجتماعی، هم روابط بین‌الملل؛ نخ تسبیحش این است. اگر این حرف درست است، من آخرین فرمایش ایشان را ملاک قرار می‌دهم. الان ما بعد از ۴۰ سال به این نتیجه رسیدیم که مقام معظم رهبری به دلیل رهبری، به دلیل اصل ۱۱۰ قانون اساسی که سیاست‌های کلی نظام را مقام معظم رهبری بیان می‌کنند و همه قوا، برنامه‌ها را همه باید اطاعت کنند، با صراحت کامل فرمودند که گیر اصلی ما این است که اقتصاد ما مردمی نیست. اگر این مجلس همان طور که فرمودند، آخرین فراز ایشان؛ همه مسائلش را؛ اولویت بندی‌اش را کنار بگذارد بیاید، چون مشکل اصلی اقتصاد است، این، مجموعه عوامل مؤثر و تعریف مردمی شدن اقتصاد؛ یعنی چه؟ چه بلایی ما از قبل کشیدیم؟ الان راهکار ما چیست؟ اگر نمایندگان این محبت را کنند؛ اولین مسأله، مهم‌ترین مسئله را چگونگی مردمی کردن اقتصاد در مجموع روابط؛ اولویت قرار دهند، این مجلس بزرگترین رسالتش را انجام داده است. ماحصل ۴۰ سال خسارتی که ما تا حالا دیدیم، ماحصل همه هزینه‌هایی که کردیم، ماحصل آن چه که مردم ما دارند می‌کشند، ان‌شاءالله این مجلس بتواند...، بنیان‌های ما خوب است، یعنی من اگر مثالی بزنم؛ مثلاً نیم قرنی است که.... 
سؤال: منظورتان این است که برویم به سمت مردمی کردن اقتصاد؟ 

آل‌اسحاق: نه مردمی کردن؛ می‌خواهم بگویم آیا شدنی است یا نیست؟ من مثالی که در ذهنم هست، این است؛ شما قهرمان دونده‌ای را در نظر بگیرید که این ذات‌الریه گرفته، الان ملت و کشور ما از لحاظ امکانات، شرایط، نیرو، سابقه، لائقه، بنیان‌ها، آن قهرمان دوی واقعی در مقایسه با دیگران هستند. این ذات‌الریه گرفته، ذات‌الریه‌اش چیست؟ اقتصاد است. الان این مجلس که می‌خواهد مشکل این ملت را حل کند، آرزوی همه ملت، برود این ذات‌الریه را حل کند و ذات‌الریه را نسخه‌پیچ، نسخه پیچانده است. نسخه پیچت مقام معظم رهبری است، قانوناً، شرعاً؛ همه را گفته، گفته مردمی کنید. من از همه تقاضایم این است که بالاغیرتاً خواهش یک عضو، یک شخصی که در این کشور ۵۰ سال است توپ می‌زند می‌گوید درد این است، دست برداریم، یعنی ببینید من از مردم جمیعاً عذر هم می‌خواهم. الان وضعیت ما این است که تمام انرژی‌های کشور را، نیروی انسانی ما، جغرافیایی؛ همه و همه انرژی‌هایمان را پرس گذاشتیم داریم مدام فشار می‌دهیم با دولتی کردن؛ ۸۰ درصد کشور شده زیر این پرس. اگر ما این پرس را برداریم این انرژی‌ها فوران می‌کند؛ همه را هم نجات می‌دهد، تمام کار این است که این انرژی را چگونه قالب بندی کنیم. خواهشم این است که پا را از این جا بردارند، ۸۰ درصد اقتصاد معنا ندارد، ۶۰ درصد اقتصاد معنا ندارد که زیر سلطه دولت باشد. دولت الان با پنج درصد از خودروسازی که الان وبال این مملکت شده، با پنج درصد مدیریت حساب مملکت را گرفته.

سؤال: پنج درصد؟

آل‌اسحاق: پنج درصد سهام دولت. این شد با پنج درصد همه مملکت را قفل کنی و به این وضعیت بیندازی؟ یا در بقیه موارد هم همین طور. جسارت مرا ببخشید، مردم؛ مردم خوبی هستند ولی باید مردم گاردشان را باز کنند، مردم وقتی گاردشان را باز می‌کنند که اعتماد به مجلس و مجریان داشته باشند؛ اولین اعتماد حرفه‌ای، اگر این را پیدا کنند، مردم همه همراه هستند در همه حوزه‌ها عرض می‌کنم، جای هیچ گونه نگرانی نیست. 

سؤال: فکر می‌کنید آن چهار شاخصی که مد نظر رهبر معظم انقلاب بود؛ بحث مشارکت، امنیت، رقابت و سلامت، در انتخابات یازدهم اسفند چقدر عملیاتی شد؟ چقدر عملیاتی می‌دانید روی همین بحث مرحله دوم انتخابات و این که در نهایت به هر حال فردا خیلی‌ها می‌گویند ما برویم یا نرویم؟ انتخابات برگزار شود شاید ما یک نفر رأی ندهیم، زیاد اتفاقی نمی‌افتد، ولی، چون با توجه به این که مشارکت حداکثری و انتخاب؛ حتی یک رأی هم مهم می‌شود فردا، فکر می‌کنید برای این دسته از هموطنان بفرمایید که مشارکت آنها چه اهمیتی دارد؟

ایزدخواه: اینجاست که مردم ما بعد از تشکیل مجلس به حق مطالبه می‌کنند؛ از نمایندگان و مجلس؛ مشکل چه شد؟ چرا رفع شد؟ چرا رفع نشد؟ این مطالبه‌گری حق مردم است، اما قبل از مطالبه‌گری مردم یک حق بسیار بزرگ‌تر داشتند به نام انتخاب، مردم می‌توانستند از اول انتخاب کنند و بعد در ادامه مطالبه کنند. اگر حق انتخاب را از خودشان سلب کنند، در مطالبه‌گری هر چه هم مطالبه کنند زورش آن قدر نیست که زور انتخاب است. دو حق دارند مردم در این مسیر؛ هم انتخاب، هم مطالبه‌گری، هر دو حقشان است. اما حق انتخاب خیلی بزرگتر و جدی‌تر و کارگشاتر از حق مطالبه‌گری است. چرا ما حق انتخاب را سلب کنیم از خودمان، نرویم پای صندوق، بعد بگوییم باشد می‌ایستیم، حل شد مجلس هر چه شد؟ آن وقت شروع می‌کنیم به مطالبه، نقد، اعتراض، این که قبلش شما می‌توانستید انتخاب کنید؛ بنابراین حتماً با هر مکتبی و مرامی بخواهیم نگاه کنیم، انتخابات حق مسلم مردم است و آن که می‌گوید انتخابات شرکت نکنید، ضد مردم است. مردم را نمی‌خواهد و نمی‌خواهد مردم از قدرت خودشان استفاده کنند. تغییر هم در دل انتخاب نهفته است. امسال بعضی حوزه‌ها مردم دیدند که چه شگفتی‌هایی خلق شد و پیش بینی‌ها و اتفاقاتی که...، نکته‌ای هم در مورد صحبت بسیار خوب آقای آل‌اسحاق عرض کنم؛ من هم معتقدم مجلس دوازدهم یک مأموریت دارد ولاغیر؛ مردمی سازی اقتصاد. هر طرح استیضاحی، لایحه‌ای، اتفاقی در مجلس دوازدهم بیفتد بدون توجه به مردمی‌سازی اقتصاد باشد حتماً باطل است، اصلاً چشم بسته از همین الان اعلام می‌کنیم اگر لوایح، طرح‌ها، استیضاح‌ها، نقدها، تذکر‌ها، نطق‌ها....

سؤال: جمع‌بندی آقای آل‌اسحاق هم بشنویم.

آل‌اسحاق: در رابطه با انتخاب می‌گویید اثر دارد یا نه؟ گاهی یک نفر نه ۱۰ نفر، منتها یک نفر مطلع، صاحب اراده، قدرت نفوذ، بیان و مسلط به کار ممکن است یک جمع را عوض کند، یک نفر یعنی در همین انتخاب ۴۵ نفر اگر یک نفر هم آدم درست انتخاب کند، حتماً تأثیر دارد. من خواهشم این است، اگر این جمع بندی که مورد قبول است، خواهشم از رأی دهندگان این است که افرادی را انتخاب کنیم که دو خصوصیت داشته باشند؛ ۱- در مسائل اقتصادی آشنا و مسلط باشند، دوم معتقد به این مردمی کردن باشند، چون صاحبنظر‌های مختلف...، به این حرف معتقد باشند. درست است مسائل منطقه‌ای، شخصی و گروهی مهم است ولی الان مسائل ملی مطرح است، کسانی را انتخاب کنند که دیدگاهشان صرف مسائل منطقه خودشان نباشد، مسائل ملی کشور در حوزه اقتصاد و در چارچوب مردمی کردن واقعی اقتصاد. 
سؤال: در حد یک جمله، این بحث چهار اصلی که رهبری فرمودند، چقدر فکر می‌کنید در انتخابات ۱۱ اسفند عملیاتی شد و قابلیت عملیاتی شدن دارد؟
ایزدخواه: البته هنوز انتخابات به پایان خود نرسیده در این مرحله.
سؤال: قابل قبول می‌دانید یا خیر؟

ایزدخواه: معتقدم این انتخابات در نوع خود در انتخابات مجلس عرض می‌کنم؛ بهتر از رویه‌های قبل بود و توانست یک مسیر متفاوتی را نسبت به گذشته باز کند. 

سؤال: نظر شما هم همین است؟

آل‌اسحاق: در نظارت همه این گزارش‌ها می‌آید ما شاخص‌هایی که الان داریم و در گذشته، واقعاً همین حرف است؛ نسبت به گذشته وضع خیلی بهتر شده است.