ضرورت تاسیس دبیرخانه دائمی همایش قرآن و علم

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، حجت الاسلام یحیی بوذری نژاد دبیر اجرایی نخستین کنگره بین‌المللی علم و قرآن امروز سی ام اردیبهشت نیز در این کنگره، اظهار کرد: تفسیر علمی معاصر قرآن کریم را می‌توان به چهار دوره رویکرد علوم تجربی، علوم اجتماعی واقعیت گرا، علوم اجتماعی سوسیالیستی و رویکرد هرمنوتیکی تقسیم کرد.
بوذری نژاد اظهار کرد: بررسی پژوهشگران درباره هر یک از این ادوار نشان دهنده پیامدهای خاص علمی و اجتماعی این رویکردهای تفسیری است تا جایی که سه دیدگاه متفاوت در میان مفسران علمی قرآن کریم رواج یافته است.
وی با بیان رویکردهای تفسیری اضافه کرد: استخراج همه علوم از قرآن کریم؛ تطبیق و تحمیل آرای علمی بر قرآن و استخدام علوم برای فهم بهتر آن سه رویکرد تفسیری علمی هستند. فارغ از این اختلاف‌ها آنچه امروز بیش از هر چیز دیگر خود را نمایان می‌کند، نیاز بشر به فهم قرآن کریم و کاربست آن در زندگی است و بدون شک علوم در این مسیر تأثیرگذارند.

دبیر اجرایی نخستین کنگره علم و قرآن گفت: دبیرخانه نخستین کنگره بین‌المللی علم و قرآن با هدف کشف راه‌های تعامل علم و دین با الهام از قرآن کریم و ایجاد بستری برای پیوند دانشمندان جهان درباره قرآن کریم در دانشگاه تهران راه اندازی شد و پس از تعیین اعضای شورای سیاستگذاری، شورای علمی، دبیر علمی و دبیر اجرایی کار خود را آغاز کرد و پیش نشستهای تخصصی برای روشن کردن اهداف و تعیین محورهای آن برگزار شد.
بوذری نژاد با اشاره به محورهای کنگره ، افزود: محورهای این کنگره عبارت اند از: نقش قرآن در علم، علم و الهام از قرآن، تعامل علم و قرآن، قرآن و شبهات علمی، قرآن علم و فناوری نوین، قرآن نظریه‌ها و مکاتب علمی، قرآن و حکمت قرآنی، قرآن و علوم جدید.
وی ادامه داد: با انتشار فراخوان مقالات کنگره به زبانهای، فارسی، عربی و انگلیسی، حدود یکصدوسی مقاله از اندیشمندان و پژوهشگران یازده کشور از جمله، اندونزی، مالزی، آمریکا، پاکستان، عراق، لبنان و ترکیه پس از ارزیابی داوران کمیته علمی، پذیرش شد که امروز در پنج نشست تخصصی ارائه خواهد شد.
حجت الاسلام بوذری نژاد با بیان عناوین نشستهای تخصصی گفت: عناوین نشست‌های تخصصی عبارت اند از: قرآن و علوم پایه قرآن و علوم زیستی، قرآن و علوم پزشکی، قرآن و علوم اجتماعی و قرآن و علوم میان رشته‌ای.
وی افزود: امیدوارم کوشش‌های اعضای دبیرخانه نخستین کنگره بین‌المللی علم و قرآن و پژوهشگران مشارکت کننده در این رخداد علمی موجب تعالی اندیشه و علم بشر در راستای عبودیت و بندگی حق تعالی باشد.

علی اکبر صالحی قائم مقام رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران نیز در این همایش گفت: بحث کردن در این کنگره با توجه به مدعوینی که صاحب تفکر عمیق در قرآن‌پژوهی هستند کار آسانی نیست. ما در اینجا از منظر کسی که به قرآن باور دارد و آن را تمام و کمال می‌داند صحبت می‌کنیم.
صالحی افزود: ما نمی‌خواهیم قرآن را با محک علم بسنجیم بلکه می‌خواهیم یافته‌های علمی را به عرض قرآن کریم برسانیم. وقتی بخواهیم برخی یافته‌های علمی را با قرآن بسنجیم ممکن است آن یافته علمی دقیق نباشد. این مسئله اشکالی ندارد چون قرآن کریم اشتباه نمی‌کند بلکه این ما هستیم که اشتباه می‌کنیم.

محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی نیز در این همایش گفت: واقعیت این است آنچه در غرب تحت عنوان مباحث علم و دین مطرح می‌شود عمدتا مبتنی بر تعالیم مسیحیت است اما قرآن کریم کتابی است که هفده سال بعد از اینکه بر پیامبر اسلام(ص) نازل شد به کتابت درآمد و امروز در اختیار ماست.
وی افزود: خصوصیت مهم قرآن این است که نوآوری دارد. قرآن در جوامع امروزی مهجور است و ما توجه چندانی به آن نداشته‌ایم اما چنین کنگره‌هایی باعث می‌شود به رابطه قرآن و پدیده‌های طبیعی بپردازیم. امروزه علوم طبیعی و اجتماعی در فضای خاص خود عمل می‌کنند. سؤال این است که آیا قرآن کریم نیز چنین نگاهی دارد؟
طهرانچی ادامه داد: خداوند عالم و خالق است و بر همه زوایای عالم احاطه دارد اما در قرآن نوع نگاه به خلقت هم تبیین شده است. ما تا به حال مفروض می‌داشتیم که علم همه چیز را برای ما تفسیر می‌کند اما در قرآن آمده که در همه خلقت نکاتی وجود دارد که می‌تواند مسیر انسان را تبیین کند. در قرآن کریم به حضرت موسی(ع) دستور داده شده که ای موسی! به قوم خودت بگو این موعظه‌ها را دریابند و بهترین آنها را انتخاب کنند. اگر فیزیکدان سماوات و ارض را بررسی می‌کند باید به موعظه‌های آن هم برسد و ببیند که این خلقت چگونه شکل گرفته است.

همچنین علی‌اکبر موحدی دبیر علمی این همایش گفت: این کنگره پشتیبانان زیادی از جمله نهاد ریاست جمهوری، وزارت علوم، وزارت بهداشت، وزارت خارجه، وزارت ارشاد و سایر دانشگاه‌ها داشته است و امیدواریم بتوانیم سالانه آن را برگزار کنیم. باید بدانیم قرآن دریچه‌های مختلفی دارد که یکی از آنها دریچه علمی است. قرآن کتاب خداست که برای هدایت بشر نازل شده و حاوی حکمت و علم در همه زمان‌هاست. قرآن کتاب قدیم و جدید است که نور آن بر قلب و نفس آدم متجلی می‌شود. علم، نور است و آموزش و دریافت علم بستگی به مراتب پارسایی انسان دارد.
وی اضافه کرد: امروز یکی از مهمترین توانایی‌های علم در شناخت مولکولی و بزرگنمایی از طبیعت است که می‌تواند از قرآن الهام بگیرد. امیدوارم کنگره بین‌المللی علم و قرآن منجر به رهنمودهای اثرگذار برای طرح در جلسات هم‌اندیشی آینده شود. همچنین امیدوارم دبیرخانه دایمی این کنگره تشکیل شود تا بتوان مباحث علمی و قرآنی را در سطح جهانی مطرح کرد.